Tag: martial arts

Further research on Baduanjin

Further research on Baduanjin


Most modern Baduanjin videos are based on 20th-century standardized forms.

However, here are some authentic resources that closely resemble the traditional standing form:

1. “Old Frame” Baduanjin (Pre-20th Century Style)

2. Shaolin Baduanjin (Martial Arts Version)

3. Historical Reconstruction (Academic Source)

Why Modern Baduanjin Differs

  • 1950s Standardization: The Chinese government simplified Baduanjin for mass health campaigns, removing martial stances.
  • Daoist vs. Shaolin: Older forms were either seated (Daoist) or dynamic (Shaolin/military).

If you want the most historically accurate practice:

  1. Studying Master Zhou Xuan Yun’s form (Daoist lineage).
  2. Exploring Shaolin versions (like Shi Heng Yi’s) for martial power.

Source: DeepSeek

Ancient Baduanjin Techniques: A Comprehensive Guide

Ancient Baduanjin Techniques: A Comprehensive Guide


Here is a detailed description of the oldest recorded standing Baduanjin (立式八段锦), based on the Ming-Qing dynasty versions (particularly from Neigong Tushuo, 1858) and its martial-influenced predecessors:


1. 双手托天理三焦 (Shuāng shǒu tuō tiān lǐ sān jiāo)

“Two Hands Hold Up the Heavens to Regulate the Triple Burner”

  • Movement: Stand with feet shoulder-width apart, palms facing up at the lower abdomen. Inhale while raising hands overhead, palms turning upward as if lifting the sky. Stretch the spine, then exhale while lowering arms.
  • Purpose: Stretches the Sanjiao (Triple Burner meridian), improves Qi circulation, and relieves tension in the shoulders/back.

2. 左右开弓似射雕 (Zuǒ yòu kāi gōng sì shè diāo)

“Drawing the Bow Left and Right as if Shooting a Hawk”

  • Movement: Assume a low horse stance. Extend one arm straight (as if holding a bow) while the other pulls back (like drawing the string). Turn the head to gaze along the “arrow.” Alternate sides.
  • Purpose: Strengthens the lungs/large intestine meridians, opens the chest, and builds leg endurance (martial roots).

3. 调理脾胃须单举 (Tiáo lǐ pí wèi xū dān jǔ)

“Separate Heaven and Earth to Harmonize Spleen & Stomach”

  • Movement: Raise one palm overhead (facing up) while pressing the other down (facing earth). Alternate sides, creating a stretch along the torso.
  • Purpose: Balances spleen/stomach Qi, aids digestion, and stretches the Liver/Gallbladder meridians.

4. 五劳七伤向后瞧 (Wǔ láo qī shāng xiàng hòu qiáo)

“Looking Back to Eliminate Five Strains and Seven Injuries”

  • Movement: Feet shoulder-width apart, twist the torso and head to look backward (keeping hips stable). Return to center and repeat on the other side.
  • Purpose: Relieves “Five Lao” (organ fatigue) and “Seven Shang” (emotional stresses) by stimulating the Governing Vessel (Du Mai) and spine.

5. 摇头摆尾去心火 (Yáo tóu bǎi wěi qù xīn huǒ)

“Sway the Head and Shake the Tail to Remove Heart Fire”

  • Movement: Deep horse stance, circle the torso forward/down, then swing hips side-to-side while the head “nods” in opposition.
  • Purpose: Clears excess heart heat (anxiety, insomnia) and strengthens the kidneys (Yin-Yang balance).

6. 两手攀足固肾腰 (Liǎng shǒu pān zú gù shèn yāo)

“Two Hands Climb the Feet to Strengthen the Kidneys and Waist”

  • Movement: Bend forward from the waist (keep legs straight), reaching toward toes, then slowly roll up to standing.
  • Purpose: Stretches the bladder/kidney meridians, nourishes lumbar region, and improves flexibility.

7. 攒拳怒目增气力 (Cuán quán nù mù zēng qì lì)

“Clench Fists and Glare Fiercely to Increase Qi and Power”

  • Movement: Horse stance, punch forward alternately with fists while “glaring” (wide eyes). Exhale sharply with each punch.
  • Purpose: Builds Liver Qi (anger regulation), strengthens tendons (Yijin Jing influence), and boosts vitality.

8. 背后七颠百病消 (Bèi hòu qī diān bǎi bìng xiāo)

“Seven Bounces on the Toes to Cure All Illnesses”

  • Movement: Stand straight, lift heels, then drop them abruptly to “shake” the body (7x).
  • Purpose: Vibrates the meridians, settles Qi, and improves balance.

Key Notes on the Oldest Standing Form:

  • Martial Roots: Moves like #2 and #7 show Shaolin/kung fu influences (horse stance, punching).
  • Breath: Inhalation during expansion (e.g., lifting arms), exhalation on exertion (e.g., punching).
  • Daoist Legacy: Retains meridian regulation from seated Baduanjin but adds dynamic strength.

Source: Deepseek

Dialoog met zinnig noord

Dialoog met zinnig noord


V: Wat is jouw link met Zinnig Noord?

A:
In 2015 deed ik voor het eerst mee aan interessante projecten van Zinnig Noord: storytelling, labyrinth; later deed ik mee aan stiltewandelingen. Kun je iets meer vertellen over jouw ervaring met de stiltewandeling destijds? Hoe heb je die destijds ervaren?
Wat me toen aansprak, was het idee dat deze community een poging deed om een brug tussen kerk en maatschappij te slaan. 

V: Waarom sprak dit je zo aan?

A:
Als kritische kerkverlater ben ik een tijdje bezig geweest met post-kerk rouwverwerking , in die community kwam ik teveel dogmatiek tegen.
Bij het programma van Zinnig Noord proefde ik de poging om gedurfd te experimenteren met meer hedendaagse spiritualiteit, met bruggetjes naar andere tradities


V: Wat inspireerde je tot het ontwikkelen van de wandelingen?

A:
Na het aangaan van een aantal coachwandelingen, herinnerde ik mij de stiltewandelingen die ik eerder liep, en ook de speurtochten naar magische plekken in de stadsjungle zoals ik die vroeger samen deed met een goede vriendin. 

V: Wat maakt dat je deze positieve ervaring wilt doorgeven aan anderen?

A:
In mijn beleving zijn magische/spirituele ervaringen te vinden op allerlei plekken. Ik vind het belangrijk om die ervaringen met anderen aan te gaan en te delen.


V: Waarom spelen de seizoenen een belangrijke rol in de wandelingen?

Sinds eind negentiger jaren vorig millenium deed ik regelmatig mee met seizoensrituelen volgens het framework van wicca/moderne hekserij (met name de Reclaiming-traditie), en sinds dit millenium ben ik meer bezig met neo-sjamanisme. 
Seizoensrituelen helpen me om meer contact te krijgen met de natuur en de spirits van dit land. 

V: Kun je dat laatste uitleggen?

A:
Toen ik begon met tuinieren, kon ik ervaren hoe ik me meer verbonden kon voelen met mijn leefomgeving, ik kon meer wortelen en gronden, me hier echt thuisvoelen.
Seizoensrituelen zoals het Jaarwiel vieren, bieden me een framework waarmee ik de seizoenen sterker kan markeren en ervaren.


V: Nog niet erg lang ben je met pensioen, heeft dit jouw manier van zingeven verandert?

A:
Sinds kantoorwerk geen onderdeel meer is van mijn dagelijks ritme, heb ik tijd voor mijn ‘neven-activiviteiten’ die nu mijn hoofd-activiteiten zijn geworden: taijiquan, qigong, orakelen, bloggen, schrijven, vrijwilligerswerk (Doras & Zinnig Noord), wandelen, workshops zingeving. 

V:
Hoe is het om deze activiteiten meer aandacht te kunnen geven?
Wat doet dit met je?
Ben jij / is je leven daardoor verandert?

A:
Enerzijds is het een uitdaging om dagelijks zelfstandig structuur aan te brengen in mijn dagritme.
Anderzijds is het bevrijdend om echt ruimte te ervaren voor de dingen die ik echt belangrijk vind:
bezinning, oefeningen, kennisoverdracht.
Mijn leven is een stuk interessanter geworden!

V: Wie of wat is jouw community op dit moment?

A:
Sinds de lockdown zijn een aantal groepen, waar ik onderdeel van was, uit elkaar gevallen.
Ik zie mezelf dus niet als onderdeel van een community, maar eerder als onderdeel van diverse losse netwerken.

V:
Wat is het verschil tussen een community en een netwerk?
Welk van de twee heeft jouw voorkeur en waarom?

A:
Verschil Community versus netwerk: ik vergelijk deze met het verschil tussen ‘close friends’ en ‘bekenden’.
Ik heb maar een handvol ‘close friends’ waarmee ik intensief kan samenzijn en een groot aantal ‘bekenden’ op social media waarmee ik incidentele uitwisselingen mee heb online.
Voor echt contact geef ik de voorkeur aan Community.

V: Zinnig Noord heeft dit jaar als thema ‘Grond’. Wat doe jij om te gronden?

A:
Ik doe taijiquan, (chinese gevechtsdans), qigong (chinese yoga), wandelen (in het groen). 

V: Hoe helpen deze activiteiten jou bij het gronden? Wellicht helpt het om in te zoomen op één van deze drie.

A:
Met name Qigong helpt me met fysiek meer in balans te komen, te gronden, en mijn innerlijke kracht te versterken.
Door specifieke houding en beweeg-oefeningen kan ik steviger staan, vloeiender bewegen, effectief kracht uitoefenen.

V: Is er nog iets dat je zelf wilt toevoegen?

A:
In mijn contact met Zinnig Noord ervaar ik de humanistische benadering als een goed werkbare brug tussen Kerk en Maatschappij. 

V: Kun je een voorbeeld geven waarin dit zichtbaar wordt?

A:
Tijdens mijn contact met de Zinnig Noord programmamaker van 2020-2021, ervoer ik het als een verademing dat deze vanuit een Humanistische achtergrond kwam, dit sluit voor mij beter aan dan een christelijke theoloog.

Brief 05 – wortels – aarden

Brief 05 – wortels – aarden


Voordat ik deze brief schreef, volgde ik eerst de aanwijzingen van de grondings-oefening:

Variaties van deze oefening kwam ik reeds eerder tegen bij qigong
Staan als een boom

In deze variatie worden eerst de voeten goed gegrond, zodat de ruggengraat een stevige verbinding maakt tussen e voetzolen en kruin.
De voeten maken als wortels verbinding met de aarde, de kruin maakt verbinding met de hemel.

Zodra de verbinding tussen hemel en aarde goed is gelegd tussen kruin en voetzolen via de ruggengraat, strekken beide armen zijwaarts schuin omhoog waarbij de palmen naar boven gekeerd zijn.

Na verloop van tijd ervaar ik vanuit de voetzolen een impuls die ervoor zorgt dat de benen gaan schudden en de ruggengraat in beweging komt, dan voel ik hoe stijve stukken in mijn rug loskomen. De aarde-energie komt binnen via mijn voetzolen en gaan via mijn ruggengraat door mijn kruin naar de hemel.

Door de strekking vanuit voetzolen naar de vingertoppen, voel ik hoe ik de hemel-energie kan opvangen en laten doorstromen via mijn ruggengraat door mijn voetzolen, naar de aarde toe.

Ik sluit de oefening af door beide stromen, van aarde naar hemel en van hemel naar aarde via mijn lijf, te verzamelen in mijn buik, door mijn handen op mijn buik te leggen en mijn adem daar te concentreren.

Door deze oefening voel ik me weer opgeladen, fitter, helder.

Voor mij geeft deze oefening de fysieke beleving van de wisselwerking tussen aarde-mens-hemel, dit laat me voelen hoe belangrijk het is om als mens het balans te houden tussen het aardse en het spirituele.

Vitaal Leiderschap: de derde coaching

Vitaal Leiderschap: de derde coaching


Aan de slag met de vier emoties:

Blij
Bang
Boos
Bedroefd

Geobserveerd, hoe de tweede emotie zich uit als derde emotie, in hoeverre dit een basispatroon is.
De tweede emotie zie ik als een zwart gat, een zwaarte die me omlaagzuigt, tegelijkertijd een vertrouwde omgeving.
De benedenwereld lijkt dan toegankelijker dan de bovenwereld.
Als ik kijk naar het proces waar ik in zit, zie ik de intensieve gemaakte stappen in het verleden en tegelijkertijd de intensieve stappen die ik nog wil maken in de toekomst.
Het lijkt er op dat ik dan meer naar het verleden kijk dan naar de toekomst. Het verleden is bekend, de toekomst is onzeker.

Als ik zoek naar helpers in het mannelijke deel van de voorouderlijn, kom ik mijn vader en grootvader tegen, die staan dan in het paarse veld pal achter me, die geven me de kracht om door het donkere veld heen te gaan.

Jarenlang heb ik de interne weg gedaan, nu wordt het tijd om ook de externe weg te gaan…

Wellicht moet ik als sport het zwaardvechten kiezen….

Na de sessie kom ik in het park een leuk orakel tegen…

Op zoek naar…vergeten schatten in je leven

Op zoek naar…vergeten schatten in je leven


Wat waren voor mij de vergeten schatten in mijn leven?
Toen ik de boekenkast van mijn vader opruimde, vond ik opnieuw een verkorte versie van de Roman van de Drie Koninkrijken en herinner ik mij hoe ik als kind die oude verhalen in stripvorm verslond.

Met name de grote held GuanYu trok mijn aandacht

tb2vmzkah5k-ebjy0ffxxbapvxa_28340976841
Tijdens mijn reis door vasteland China heb ik die verhalen in de uitgebreide versie kunnen bemachtigen en doorlezen, onderweg herkende ik diverse plaatsen waar die verhalen plaatsvonden.

In de tempel van GuanYin te Amsterdam kwam ik mijn grote held steeds weer tegen.
42474171_2306789326076385_4205967091066470400_n

Tijdens mijn reis naar Taiwan zocht en vond ik hem in diverse tempels.
Uiteindelijk vond ik na lang zoeken een handpop van Guanyu
db7aa3dfc4c15f38abe4a110e099052c--glove-puppets-hand-puppets

En in de droomtijd zag ik hem weer…

Mask_of_Guan_Yu

Zo te zien is GuanYu voor mij de schat uit het verleden, mijn connectie met mijn roots in Chinese spiritualiteit

zie ook: Zinnig Noord

Taiji-Qigong Herfstweek Duitsland 2016 

Taiji-Qigong Herfstweek Duitsland 2016 


Voorafgaand aan deze week:
Een week voor de trainingsweek ‘s zaterdags op bezoek bij de ouders van een goede vriendin…toen bleek dat het niet goed ging met haar moeder, die acuut opgenomen moest worden in het ziekenhuis.
Op zondag was de situatie kritisch, en op woensdag was ze heengegaan, ze zou op maandag naar haar laatste rustplaats gaan.

Ik ging met bezwaard hart de trainingsweek in, voelde me betrokken met de situatie van die vriendin.

Dagboeknotities
Zaterdag
Wat is mijn intentie voor deze week?
Mijn wens is, om door middel van de beweging, beter contact te maken met mijn Helpers.
Orakelsteen ontvangen: Groene Aventurijn ‘succes, geen woorden maar daden brengen succes’
Droom: Afspraak met mijn oudste dochter en haar nicht, ik moet nog spul afgeven aan een oude vriendin.
Toen ik deze belde bleek haar dochter ziek:
ik: ‘mag ik langskomen?’
zij: ‘dat vind ik een onbeleefde vraag’
ik: ‘je weet toch dat ik het goed bedoel?’
zij: ‘en toch wil ik het niet’
Toen ik haar later weer tegenkwam en vroeg hoe het ermee ging, reageerde ze kattig.

Overdenking:
Ik zou in verband met het sterfgeval graag mijn maatje willen steunen, mijn arm om haar heen te slaan om haar te troosten, maar ik voel dat ze dat niet zou kunnen ontvangen.

Zondag
Observatie:
Voordat de meditatie begint, treft Cosima zorgvuldige voorbereidingen, ze bouwt met aandacht een veilige sfeer op in de ruimte.
Zitmeditatie:
Focus op het voorwerp in het midden van de cirkel, tijdens de visualisatie het voorwerp in gedachten laten bewegen.
Ik kom met halfslaap terecht in Droomtijd, krijg het gevoel dat mijn maatje hulp nodig heeft en stuur haar mijn liefde.
Theorieles:
Relatie tussen Taiji-Qigong en sjamanisme wordt expliciet benoemd:
Als mens functioneer je dan als kanaal tussen Hemel en Aarde.
Nu had ik al jaren het gevoel dat dit er moest zijn, maar kon nergens in het openbaar documentatie vinden, nu wordt het eindelijk openlijk aangegeven!

Maandag
Tijdens de zitmeditatie heb ik een waarneming in de tussenwereld, en zie ik het subtiele lichaam van een witte kat bij een van de deelnemers; dit heb ik bij haar gecheckt, dan geeft ze aan dat dit wel te plaatsen valt door haar contact met een zwerfkat. Later associeer ik deze verschijning met het idee van beschermgeest.

Dinsdag:
Mediteren gaat vandaag beter: nu ik besef dat de uitvaart sinds maandag achter de rug is, kan ik loslaten.
Overdenking:
Kennelijk ben ik in de andere werkelijkheid bezig geweest de overledene en de nabestaanden te helpen met de overgang.
Theorieles:
Cosima laat weer een hint los: Bij  trancereizen is het belangrijk om een anker te behouden in het fysieke lichaam, en om een Beschermer te hebben. In haar geval spreekt ze over de bescherming door lineage van haar leraren, maar het is evengoed mogelijk om andere spirits als beschermer te hebben.
Dit is zeker herkenbaar voor mij!

Woensdag:
Ligmeditatie in een lange rij:
ik lig aan het hoofdeinde, en als de energie van beneden naar boven wordt gestuurd ontvang ik een een grote hoeveelheid; gelukkig komt een van mijn Helpers erbij om eventuele overdosis in zich op te nemen.
Het voelt aan alsof ik hierdoor meer in contact ben gekomen met de Bovenwereld, dit is nieuw voor mij omdat ik voorheen veel bezig was met de Benedenwereld.

Donderdag:
Meditatie op de kaarsvlam, oefening om deze vorm van licht en warmte in me op te nemen en te verzenden. Deze keer stuur ik weer wat naar mijn maatje, die het moeilijk heeft.

Vrijdag:
Terugblik op de intentie die ik aan het begin van deze week uitsprak:
‘…beter contact met mijn Helpers door middel van de beweging’
Wat is er van deze intentie terecht gekomen?
Dankzij oefeningen, meditaties en aanwijzingen van Cosima, krijg ik bevestiging dat ik op mijn manier op het goede spoor zit.
Het contact met mijn Helpers heb ik deze week kunnen inzetten voor mezelf en anderen.

Terugblik op deze week:
Vroeger lag mijn focus op de Taijiquan-vorm, maar in de loop van de jaren ben ik me steeds meer gaan richten op innerlijk energiewerk, waardoor Qigong steeds belangrijker is geworden.
In mijn dagboeknotities zie ik nu dat Qigong op de voorgrond is gekomen; ook al heb ik de Taijquan-vorm uitgebreid kunnen oefenen, de nadruk op intern energiewerk was voor mij het belangrijkste.
Savita was een prima plek om te trainen, de omgeving is heel erg mooi, de medewerkers zijn bijzonder vriendelijk. Het viel me op hoe gedreven de oprichter van deze organisatie zijn idealen nastreeft!
Onze docent Cosima vind ik bijzonder inspirerend, met haar heb ik diepgaande uitwisselingen gehad over de esoterische kant van taijiquan/qigong.

 

Zie ook: Herfstweek Duitsland 2016 | Chi Kung (Qi Gong) | Tai Chi | Meditatie | Bewegingstherapie |Cosima Scheuten | Amsterdam | www.chikungamsterdam.com

Workshop Aarding

Workshop Aarding


Dit weekeinde voelde ik me geroepen om op de valreep me aan te melden voor workshop Aarding bij Aliran tenaga dalam.

We begonnen met een aantal basis-technieken, die ik eerder ook tegenkwam bij gongfu (taijiquan & qigong):  De belangrijkste basis-principes van buik-ademhaling en stevig gewortelde been-standen.

Hierna werkten we met de stem, we maakten gebruik van nonverbaal gezang. In de Noordse traditie kent men het joiken, maar in andere culturen komt deze ook voor!

Door stem en beweging te combineren konden we oefenen met trance-dans.
Hierbij werden we verwezen naar het Javaanse ritueel van Kuda Lumping

Tenslotte werden we een voor een uitgenodigd om in de cirkel onze persoonlijke dans te doen.

In de cirkel werd de rituele zweep geplaatst: openen van de weg, doorbreken van barrieres, uitbannen van ongewenste invloeden,  oproepen van goede energie.

Zodra ik de zweep in mijn hand had, kwam Paard sterk door me heen…in de Voudoun zou men zeggen dat ik ‘bereden’ werd door Paard.
Paard ging de cirkel rond, en de Rijder gebruikte de zweep om de aanwezigen te zuiveren….

Voor mij was het nieuw, dat Paard zich zo aandiende als krachtdier bij mij. Kennelijk vertrouwde ik de cirkel en de begeleiding voldoende om deze kracht zo sterk door mij heen te laten gaan.
Dit ritueel bracht me weer een grote stap dichter bij het Javaanse deel van mijn roots.

Ik ben blij dat ik gehoor heb gegeven aan de Stem die me hierheen riep!

 

Full moon in virgo 2016 @ Aliran tenaga dalam

Full moon in virgo 2016 @ Aliran tenaga dalam


Deze shabbat ging ik naar open dag Aliran tenaga dalam, indische spiritualiteit.
Hier kreeg ik weer de kans om te proeven aan diverse aspecten van de indische kant van mijn roots:

  • diverse grondings-oefeningen uit de pencak-silat deden me denken aan vergelijkbare technieken uit de gongfu: de paardenstand is een pittige oefening, die wil ik wel vaker gaan doen.
  • pidjit-massages, fijn om te oefenen!
  • obat/djamu-kruidenleer, de geuren die me doen denken aan Java
  • het maken van een djimat-krachtvoorwerp: ik schrijf een gebed voor een dierbare, zing de intentie er in ter bekrachtiging

Het was fijn om hier wat vrienden en kennissen te ontmoeten, de esoterische kant van het indisch-zijn te proeven.
Inderdaad hoog tijd voor mij om hier weer meer ruimte voor te maken in de context van voorouder-werk!

 

Op zoek naar …. innerlijke kracht!

Op zoek naar …. innerlijke kracht!


Als wij tegen problemen aanlopen of als wij onze plannen willen realiseren, dan gebruiken we onze innerlijke kracht, maar wat is innerlijke kracht?
Hoe kun je je innerlijke kracht ontdekken en hoe kun je die inzetten? Laten we samen op een creatieve en reflectieve wijze op zoek gaan…

chakram

De term ‘innerlijke kracht’ raakte aan een aantal aanverwante thema’s die me bezig houden:
De Indische term tenaga dalam:innerlijke kracht/ ‘stille kracht’, de chinese term nei-gong: innerlijk werk.
Een andere associatie is die met hexagram 61 in de Yi-Jing: Zhong-Fu, innerlijke waarheid.

Een roepende kraanvogel in de schaduw.
Zijn jong antwoord hem.
Ik heb een goede beker
die wil ik met je delen.

Voor mij is innerlijke kracht een samenspel van fysieke en spirituele kracht, verworven door oefening op fysiek en spiritueel gebied. Fysiek door gongfu, qigong, yoga; spiritueel door meditaties, rituelen, humaan handelen.

Innerlijke kracht is verweven met bevestigend antwoord geven aan de innerlijke stem.
‘de kraanvogel roept, het jong antwoordt’

Soms voel ik me geroepen om iets te doen, heel diep van binnenuit, en ook al weet ik niet waarom, toch weet ik dan dat het gedaan moet worden.

Innerlijke kracht wordt voor mij gesymboliseerd door de Sudharshana, de Chakra van Krishna, avatar van Vishnu die de kosmische orde beschermt.
Dit doet me denken aan de Bhagavad Gita, waar Krishna Arjuna aanspoort om te doen wat gedaan moet worden.
De Chakra wordt afgebeeld als draaiend lichtend wiel,als werpring of discus, maar ook als energiecentrum in het lichaam.
Zo bezien verbindt de Chakra mij met het indische deel van mijn voorouders.
Vergelijkbare associaties kan ik ook vinden in de Chinese traditie.
Het beeld van de discus roept bij mij ook associaties op naar de sjamanenspiegel die ik gebruik voor schouwen, healing en bescherming.
Deze spiegel verbindt me ook met het chinese deel van de voorouders, de Wu-Zu, (‘Vijf Voorouders’)
mirror Innerlijke kracht is in mijn beleving niet alleen gebaseerd om mijn persoonlijke lichamelijke en geestelijke oefening en weerbaarheid, maar ook mijn verbinding met de lichamelijke en geestelijke bloedlijn naar de voorouders.